De brieven ontroerden me, omdat ze zoveel vertellen over waar het in de liefde om draait.

Je leest in de brieven hoe ze proberen contact te zoeken met elkaar. De brieven gaan veel over wat ze moeten doen om hun brieven te laten toekomen, hoe ze nieuwe contactpersonen proberen te vinden om die brieven toch bij de ander te krijgen. Je voelt dat ze hierin blijven proberen, niet opgeven. En aan elkaar vertellen over hun pogingen, en dat ze de ander zeker niet vergeten zijn. Daarin vertonen ze en verklaren ze telkens opnieuw hun engagement naar elkaar.

De brieven gaan ook veel over alledaagse dingen, ze vertellen wat er gebeurt, hoe het met hen en de mensen in het dorp is: sommigen zijn gestorven, het is moeilijk om brood te vinden, ze hebben een geit gekocht. Ze waarderen het kleine van het dagelijks leven, en vertellen daarover zodat de ander zich een voorstelling kan maken van hoe het leven met hen verloopt.

Ze verklaren de liefde in elke brief aan elkaar, spreken over ‘liefste Jean’, ‘teergeliefde man en vader’, ‘liefste Louise en Franske’, ‘duizend kussen’, ‘ik heb verleden week nog bij u geslapen maar het was in een droom’, ‘schrijf me veel, dat is mijn enige vreugde’. Ze weten hoe belangrijk het is aan de ander te laten weten dat ze elkaar waarderen, en elkaar nog graag zien.

Ze kijken terug op mooie momenten: ‘hoe dikwijls gedenk ik nog de schoone dagen van vroeger wanneer we samen zo gelukkig leefden met elkander’ en ‘laat ons maar op goed hoop leven dat wij weldra met elkander mogen verenigt worden’. Het ophalen van mooie herinneringen is een goede manier om je relatie te versterken, zo blijkt uit onderzoek. Je herleeft opnieuw de hoogtepunten van je relatie.

Ze proberen elkaar te helpen, ze steken bij hun brieven geld voor patatten, portretten van elkaar en hun zoon, lijfredens van begrafenissen omdat die zo mooi waren. Ook vanop die grote afstand proberen ze tegemoet te komen aan wat ze denken dat de ander nu nodig heeft.

Ze vertellen over hun pijn en reageren hier ondersteunend op: ‘’ons manneke kende zijn vader nog niet toen ik hem heb verlaten, en nu zal hij nogal staan zien als ik van mijn leven te huis kom – hij zal me waarschijnlijk nog minder kennen’ en zij reageert hier in een brief op met ‘ons franske kent u toch zo goed, ik heb uw portret altijd aanhangen en dan aait hij u altijd als ik vraag waar is ons vader’. 

Waar het hier over mij allemaal over gaat is dat ze weten dat hun liefde voor elkaar niet vanzelfsprekend is. . In de moeilijke omstandigheden die ze meemaakten  waarderen ze elkaar enorm in elke brief, in het blijven proberen contact te zoeken naar elkaar, in het dingen doen voor elkaar, in hun verlangen, en in hun pijn over het verwijderd zijn van elkaar. En deze vanzelfsprekendheid verliezen we vaak in de dagelijkse snelheid waarmee we leven. Gottman zegt hierover ‘Every positive thing you do in your relationship is foreplay’. Hoe kunnen we van de vanzelfsprekendheid afstappen af en toe, en opnieuw in kleine stappen naar onze partner tonen hoe erg we hem of haar waarderen in de kleine dingen van alledag?

Kris De Groof

Relatietherapeut