Stress kan een grote invloed hebben op je leven. Om je stress tijdig te herkennen geven we je hier de symptomen van stress mee, die we onderverdelen in 3 categorieën: lichamelijke, psychische en cognitieve symptomen van stress.

Lichamelijke symptomen van stress

Voortdurende vermoeidheid

Een van de meest voorkomende symptomen van chronische stress is dat je voortdurend moe bent – ook al probeer je wat bij te slapen, je blijft vermoeid. Dit komt omdat aanhoudende stress je geest en lichaam erg uitput, waardoor het meer rust nodig heeft. Dit maakt dat je meer moeten slapen dan gewoonlijk om de symptomen van stress te verminderen.

Een bijkomend symptoom van stress is dat je meer moeite hebt met slapen wat deze vermoeidheid nog eens vergroot.

Meer kans op pijn en ziek zijn

Stress tast je immuunsysteem aan en put je lichaam uit waardoor je kwetsbaarder bent voor ziekte en pijn. Je wordt dus zwakker ten gevolge van aanhoudende stress. Ook hoofdpijn of maagpijn door de constante uitputting van je lichaam is een vaak voorkomend symptoom.

Slaapproblemen

Stress houdt je voortdurend bezig en geeft je geen rust. Het houdt niet alleen je lichaam in een constante staat van paraatheid, maar beïnvloedt ook je gedachten. Je hebt meer moeite om je gedachten stil te leggen. Zowel je lichaam als geest slaan dus op hol ten gevolge van stress, wat slaapproblemen kan veroorzaken. Onder slaapproblemen verstaan we zowel problemen met inslapen, problemen met doorslapen, of vroeger wakker worden.

Eetproblemen

Als je last hebt van stress kan het zijn dat je vaak maagpijn ervaart of het gevoel hebt dat je maag in een knoop ligt. Dit kan ervoor zorgen dat je minder begint te eten, omdat een volle maag niet meer aangenaam is door de gevoeligheid in je maag. Daarnaast kan de vertering van je eten niet meer zo vlot lopen als vroeger ten gevolge van stress.

Hartkloppingen

Een lichamelijke reactie op aanhoudende stress die vaak voorkomt zijn hartkloppingen. Dit komt omdat de chemische reactie op stress een hoger hartritme veroorzaakt, wat bij chronische stress kan leiden tot hartkloppingen. Je lichaam bereidt zich immers voortdurend voor op gevaar door je lichaam in een constante staat van paraatheid te laten verkeren. Ook gespannen spieren en wijde pupillen zijn mogelijke gevolgen van de chemische stressreactie.

Psychische symptomen van stress

Aanhoudend gevoel van gespannenheid

Als je aanhoudende stress hebt kan het zijn dat je een voortdurende sfeer van spanning ervaart. Je kan maar niet tot rust komen, waardoor je oververmoeid maakt. Chronische stress zorgt er ook voor slacht slaapt waardoor je vermoeidheid zich opstapelt. Bovendien is het moeilijk om rust te vinden, omdat je maar bezig blijft- stress geeft je zoals gezegd geen rust: je denkt voortdurend na en je vermoeit je brein. Na een tijdje kan dit zorgen voor bijvoorbeeld een burn-out.

Prikkelbaar zijn

Wanneer je stress ervaart is het vaak moeilijk om rustig te blijven en vriendelijk te reageren. Je begint te roepen tegen een vreemde, klant of thuis, omdat je niet meer helder kan nadenken en hierdoor stressoren nog zwaarder aanvoelen. Deze prikkelbaarheid wordt veelal getriggert door een vraag die je wil aanzetten tot nadenken of vertellen, iets wat je bij stress net niet meer kan.

Huilen en neerslachtig zijn

Door de aanhoudende uitputting worden mensen neerslachtig, en omdat we vaak niet meer goed weten wat doen huilen we ook vaker.

Minder of niet genieten van het leven

Door de oververmoeidheid t.g.v. stress kan het voorkomen dat je je plezier in het leven verliest. Je staat voortdurend onder stress en als je dan een moment vrij hebt, wil je liefst alleen zijn en niets meer doen. Vaak rust je wel fysiek, maar kan je je brein niet stilleggen en blijf je nadenken. Van activiteiten die je anders als tof ervaart geniet je niet meer, of je zegt ze af omdat je te moe bent. Net dit maakt dat de energiegevers verdwijnen, en je steeds minder geniet van het leven.

Lager zelfvertrouwen

Als je te maken hebt met aanhoudende stress, ontwikkel je vaak een lager zelfbeeld. Je krijgt  problemen met het werk dat je moet doen, dit lukt je niet meer. Je kan je minder concentreren, het gaat minder vlot. Dit wekt een gevoel van onkunde op omdat je deze hoeveelheid van werk vroeger wel aankon. Bovendien kan je door stress meer ruzies krijgen met andere mensen, omdat je frustraties ophopen, waardoor je niet altijd rustig blijft. Stress kan dus ook je relaties beginnen beïnvloeden. Dit alles zorgt ervoor dat je meer twijfelt aan jezelf, en kan na een tijdje het gevoel opwekken ‘dat je niets of veel minder waard bent’.

Sociale isolatie

Doordat de stress en zijn symptomen zoveel van je vragen heb je niet langer de energie om actief dingen te ondernemen. Wanneer mensen naar rust verlangen zijn ze vaak liever alleen als ze niet aan het werk zijn. Sociale isolatie komt vaak voor bij chronische stress en kan ervoor zorgen dat je somber gevoel des te sterker wordt.

Cognitieve symptomen van stress

Toename aan fouten en verlaagd prestatieniveau

Na een tijdje vraagt overmatige stress zoveel van je dat je meer fouten begint te maken. Door de constante preoccupatie met stress, raak je zo oververmoeid dat je niet meer zoveel gedaan krijgt als vroeger en je meer fouten maakt in je werk. Dit komt natuurlijk ook je zelfbeeld niet ten goede, waardoor een vicieuze cirkel van symptomen van stress ontstaat.

Concentratieproblemen

Doordat je constant aan je stress denkt is het vaak moeilijk zijn om nog aan iets anders te denken. Je bent namelijk constant aan het piekeren over wat je nog allemaal moet doen en dat ontmoedigt je. Door deze gedachten ben je vaak minder geconcentreerd op wat je aan het doen bent. Daarnaast zorgt de vermoeidheid er voor dat je minder goed je aandacht bij je werk en to do’s kan houden.

Geheugenproblemen

Naast de concentratieproblemen ervaren heel wat mensen bij langdurige stress ook geheugenproblemen. Stress zorgt er namelijk voor dat er teveel cortisol geproduceerd wordt waardoor bepaalde delen van je hersenen overbelast worden en minder receptief zijn. Hierdoor kan het moeilijk worden om dingen op te roepen vanuit je geheugen.

Piekergedrag

Bij overmatige stress kunnen je brein en gedachten in overdrive gaan waardoor het moeilijk wordt om nog een helder na te denken of oplossing te vinden. Als je voortdurend blijft nadenken over hetzelfde en geen oplossing kan vinden noemen we dat piekeren. Piekeren staat in nauw verband met andere symptomen van stress, waardoor het ene symptoom het ander kan verergeren.

Besluiteloosheid

Doordat je zelfbeeld vaak rake klappen krijgt bij het ervaren van aanhoudende stress en je maar blijft piekeren over dezelfde problemen, kan het ook zijn dat je besluiteloosheid ervaart. Je durft niet goed meer belangrijke beslissingen nemen en twijfelt aan wat nu het beste is om te doen.

Test je stress!

Wil je graag weten welke symptomen stress jij ervaart? Doe dan onze gratis stresstest op www.school4power.be/last-van-stress-doe-de-stresstest/ !

Kris De Groof

Stress en burn-out coach en psychotherapeut